Iniwan Niya ang Pamilya Para Abutin ang Pangarap Kasama ang Minamahal, Ngunit Sa Kanyang Pagbalik ay Isang Yakap ang Nagbukas ng Panibagong Simula

Si Daniel ay isang suwail na anak. Lumaki siyang masunurin at mapagmahal, ngunit unti-unting nagbago nang pumasok siya sa kolehiyo sa Maynila. Nagkaroon siya ng kasintahan na si Trina, isang babaeng makabago at may ambisyon na lumayo sa probinsya at mangarap ng marangyang buhay sa lungsod. Dahil sa impluwensya ni Trina, unti-unti niyang tinalikuran ang mga pangarap ng kaniyang mga magulang para sa kanya, kasama ang simpleng buhay sa bukid.

“Daniel, anak, kailangan ka namin dito sa bukid. Baka puwede kang bumalik pagkatapos ng pag-aaral mo sa Maynila?” malambing na pakiusap ng kanyang inang si Aling Marta sa telepono.

“Ma, ayokong magtagal sa probinsya. Dito sa Maynila, andito ang mga oportunidad. At kasama ko si Trina. Kaya huwag kayong mag-alala, kayang-kaya ko ang sarili ko,” sagot ni Daniel, tila nabuburyong sa paulit-ulit na hiling ng ina.

Nang matapos ang kolehiyo, hindi na bumalik si Daniel sa kanilang bayan. Nagdesisyon siyang magpatuloy sa Maynila at naghanap ng trabaho kasama si Trina. Sa una, maayos ang kanilang buhay. Pareho silang may trabaho, may maliit na inuupahang apartment, at masaya silang nangangarap para sa kanilang kinabukasan. Pero sa kabila ng magagandang plano nila ni Trina, unti-unting naging masalimuot ang kanilang relasyon.

“Daniel, hindi ba’t pinangako mo sa akin na hindi na tayo babalik sa probinsya? Pero hanggang ngayon, maliit pa rin ang kinikita mo. Hindi ito sapat para sa mga pangarap ko,” reklamo ni Trina isang gabi habang sila’y nag-uusap sa hapag-kainan.

“Trina, hindi naman ganito kadali ang lahat. Kailangan nating magsakripisyo para unti-unti nating makuha ang gusto natin. Bigyan mo lang ako ng konting panahon,” pakiusap ni Daniel, ngunit halata sa mukha ni Trina ang pagkainis.

Lumipas ang mga buwan, dumami ang kanilang hindi pagkakasundo. Napansin ni Daniel na nagiging malamig si Trina sa kanya, hanggang sa isang araw, nagdesisyon itong tapusin ang kanilang relasyon.

“Daniel, tapos na tayo. Hindi ko na kayang makipagsapalaran pa sa’yo. May mga pangarap akong hindi mo kayang abutin,” diretsong sabi ni Trina habang iniiwan si Daniel sa kanilang apartment.

“Huwag mo akong iwan, Trina. Kaya ko pang magsikap, kaya kong magbago. Bigyan mo lang ako ng isa pang pagkakataon,” pagsusumamo ni Daniel, ngunit matigas ang damdamin ni Trina. Iniwan siya nitong mag-isa sa gitna ng kanilang mga pangarap na unti-unting gumuho.

Nag-iisa sa maliit na apartment, sinubukan ni Daniel na magpatuloy sa kanyang trabaho. Pero hindi maitatanggi ang lungkot at kalungkutan sa bawat araw na mag-isa siyang bumabangon at natutulog. Halos wala siyang makain, at unti-unti ring naubos ang kanyang ipon. Sinimulan siyang pahirapan ng mga bayarin, at nang dahil sa depresyon, hindi na siya nakapasok sa trabaho. Hanggang sa siya’y tuluyang nawalan ng hanapbuhay.

Walang magawa si Daniel kundi balikan ang probinsyang matagal na niyang tinalikuran. Naglakad siya nang mahaba, bitbit ang isang maliit na bag na puno ng pagkapagod at panghihinayang. Sa kanyang pag-uwi, walang kasiguraduhan kung tatanggapin pa siya ng kanyang mga magulang, lalo na’t iniwan niya sila nang walang pasabi at tumigil sa pagpapadala ng balita.

Pagdating sa kanilang bahay, nakitang luma pa rin ang kanilang bahay. Nasa tapat ng pintuan ang kanyang inang si Aling Marta, naghahanda ng ulam sa labas ng bahay gamit ang kalan na de-kahoy.

“Ma…” basag ang boses ni Daniel habang papalapit sa ina.

Napatingin si Aling Marta sa anak na tila hindi na niya inaasahang makikita pang muli. Nakikita sa kanyang mga mata ang magkahalong pagkabigla at tuwa, ngunit higit sa lahat ay ang pagmamahal ng isang ina na kay tagal nang nasabik sa kanyang anak.

“Daniel? Ikaw nga ba ‘yan?” Hindi na napigilan ni Aling Marta ang mga luha habang tinatakbo ang natitirang hakbang papunta sa anak. Niyakap niya ito nang mahigpit, hindi alintana ang itsura ng anak na halatang nakaranas ng maraming hirap.

“Ma, patawarin niyo po ako. Pinagsisihan ko ang lahat ng ginawa ko. Iniwan ko kayo para sa mga pangarap na ngayon ay wala na. Wala na si Trina. Wala na akong trabaho. Wala akong ibang matakbuhan kundi kayo…” humagulgol si Daniel habang yakap-yakap ang ina.

Walang sinabi si Aling Marta kundi niyakap nang mas mahigpit si Daniel, para bang pinapawi ang lahat ng lungkot at pagkukulang ng mga nagdaang taon.

Lumabas si Mang Andoy, ang ama ni Daniel, at nakita ang yakapan ng mag-ina. Hindi siya nagsalita agad. Nakita niya sa mukha ng kanyang anak ang pagsisisi at pagkapagod. Lumapit siya at marahang ipinatong ang kamay sa balikat ni Daniel.

“Anak, alam naming may mga pagkakamali kang nagawa. Pero pamilya mo kami, at dito ka laging may tahanan,” sabi ni Mang Andoy.

Simula noon, bumalik si Daniel sa simpleng pamumuhay sa probinsya. Nagtulungan silang mag-ama sa bukid, at unti-unti niyang natutunang pahalagahan ang mga bagay na dati’y hindi niya pinapansin—ang masarap na hangin ng umaga, ang malalawak na taniman ng palay, at ang tahimik na buhay kasama ang kanyang mga magulang.

Habang abala sa pagtatanim ng palay, nilingon ni Daniel ang kanyang mga magulang na nag-aasikaso ng taniman. Sa unang pagkakataon, naramdaman niyang muli ang tunay na kahulugan ng tahanan. At sa kabila ng mga pagkakamali, natagpuan niya ang kaligayahan sa piling ng mga taong hindi siya iniwan, sa kabila ng lahat ng kanyang nagawang pagtalikod.

Bagamat iniwan siya ng kanyang kasintahan at naranasan ang masaklap na bahagi ng buhay sa Maynila, naging daan ito para maunawaan ni Daniel ang tunay na halaga ng pamilya at ng pagmamahal na hindi nasusukat sa pera o mga pangarap na materyal. At sa bawat umaga sa bukid, alam niyang nagsisimula siyang muli, kasama ang mga taong handang magpatawad at umalalay sa kanya.