Sa isang maliit na coffee shop, nagkita sina Liza at ang kanyang bunsong kapatid na si Joel. Malungkot ang mga mata ni Joel, at halatang hirap na hirap siyang ipaliwanag ang kanyang sitwasyon. Si Liza, bilang ate at breadwinner ng pamilya, ay nag-alala hindi lamang para sa kapatid kundi pati na rin sa hinaharap ng kanilang pamilya.
“Joel, ano bang nangyari?” tanong ni Liza, nakatingin nang direkta sa kanyang kapatid.
Huminga ng malalim si Joel at nagsimula. “Ate, na-scam ako… isang app na may mga ‘task’ daw. Nagsimula sa maliit na halaga, pero habang tumatagal, pinalalaki nila yung ipinapadala kong pera. Akala ko lang kasi kikita ako ng mas malaki.”
“Akala ko nasabi ko na sa’yo na mag-ingat sa mga ganyang klaseng scheme,” sagot ni Liza, halatang pinipigilan ang kanyang inis. “Gaano kalaki ang nawala?”
“Umabot na ng 500,000, Ate,” halos pabulong na sabi ni Joel, hindi kayang harapin ang mga mata ni Liza.
Gulat na gulat si Liza, hindi makapaniwala sa kanyang narinig. “P-Paano umabot sa ganun kalaki? Saan mo nakuha ang perang ‘yan?”
“Nagpahiram si Mike, yung kaibigan kong kakagraduate lang din. Hindi ko naisip na magiging ganito, Ate. Sinabi ko lang sa kanya na kikita kami, at pareho kaming naniwala na totoo ‘yun.” Napabuntong-hininga si Joel at mukhang hirap na hirap sa kanyang sitwasyon.
Napailing si Liza. “Hindi ka man lang sana humingi ng payo sa akin o sa ating mga magulang. Alam mo, masakit ito hindi lang dahil sa pera, kundi dahil alam kong pinagsikapan natin lahat para makapagtapos ka ng maayos.”
Lumipas ang ilang araw at ang sitwasyon ay lalong lumala. Ayaw makipag-usap ni Mike, at nagbigay siya ng ultimatum kay Joel—kailangan niyang mabayaran ang buong halaga sa loob ng tatlong linggo.
Muli silang nagkita ni Liza sa bahay para pag-usapan ang susunod na hakbang.
“Joel, nakipag-usap ka na ba kay Mike?” tanong ni Liza.
“Oo, Ate, pero gusto niya ng buong bayad agad. Wala akong ganun kalaking pera. Sabi ko nga sa kanya na kapag nakahanap na ako ng trabaho sa susunod na buwan, magsisimula akong magbayad nang paunti-unti, pero parang ayaw niya pumayag.” Sumandal si Joel sa sopa at halatang bagsak na bagsak.
“Hindi ganun kadali, Joel. May posibilidad na kasuhan ka ni Mike kung hindi kayo magkakaayos,” sabi ni Liza nang seryoso. “At kung sakali mang dumating doon, baka mahirapan tayo lalo. Kaya kailangan nating maghanap ng paraan para makipag-ayos.”
“Eh Ate, posible bang makulong ako?” tanong ni Joel, bakas sa kanyang mukha ang takot.
“Maaari, Joel, pero hindi pa naman tapos ang lahat. Kung magagawa natin ang settlement agreement, makakaiwas tayo sa posibleng kaso. Kailangan lang natin siyang makumbinsi na makipag-usap nang maayos.”
Sumunod na araw, inimbitahan ni Liza si Mike sa isang neutral na lugar para mag-usap silang tatlo. Maingat si Liza sa pagsisimula ng usapan; nais niyang maging maayos ito, pero halata ang tensyon sa pagitan ni Mike at Joel.
“Mike, nauunawaan ko na malaking halaga ang nawala, at naiintindihan ko rin na nagtiwala ka kay Joel,” panimula ni Liza. “Sa totoo lang, nagkamali rin si Joel sa hindi pag-iisip ng mabuti, pero gusto niyang gawin ang tama. Handa siyang magbayad sa abot ng makakaya niya.”
“Liza, hindi ito basta-basta. Pareho kaming kakagraduate lang, at malaking pera ‘yan para sa akin,” sagot ni Mike, halatang nagpipigil ng galit.
“Alam ko, Mike,” sabi ni Liza, may pag-unawang lumilitaw sa kanyang tono. “Puwedeng gumawa tayo ng written agreement na babayaran ka ni Joel sa loob ng isang taon, paunti-unti kada buwan. Kapag wala siya sa trabaho, ako ang magsusustento sa halagang hindi niya mabayaran.”
Hindi agad sumagot si Mike, ngunit nakita ni Liza ang pagdadalawang-isip sa kanyang mukha.
“Sige,” sabi ni Mike matapos ang ilang minutong katahimikan. “Pero kailangan kong siguraduhin na may kasulatan ito. Kung hindi ako makasingil, magdedemanda ako.”
Nagbuntong-hininga si Joel, halatang nabunutan ng tinik. “Salamat, Mike. Pasensya ka na at nadamay kita sa kalokohang ito.”
Sa tulong ng abogado, gumawa sila ng pormal na kasunduan. Nakalagay doon na babayaran ni Joel si Mike kada buwan, at nakasaad ang mga termino ng pagbabayad. Handa ring tulungan ni Liza ang kanyang kapatid hanggang makapagsimula ito sa kanyang trabaho.
Habang pauwi, nag-usap ang magkapatid.
“Salamat, Ate, at hindi mo ako iniwan,” sabi ni Joel, may bahid ng pagsisisi.
Ngumiti si Liza at sinabing, “Alam mo, Joel, hindi kita pababayaan dahil alam kong may pagkakamali ka pero tinutulungan mo ang sarili mong maitama ito. Pero sana, matuto ka rito. Huwag mo nang hayaang mangyari ulit ito.”
Tumango si Joel. “Oo, Ate. Natutunan ko na. Hinding-hindi ko na gagawin ulit.”
Mula noon, pinilit ni Joel na bumangon mula sa kanyang pagkakamali. Sa paglipas ng mga buwan, natutunan niyang maging mas maingat at matutong humingi ng gabay. Sa tulong ni Liza, natutunan ni Joel ang halaga ng pag-aalaga sa kanyang pinaghirapang pera at ang tunay na halaga ng pagtitiwala.
